
Gesluierde jaren
Shohreh beleeft een zorgeloze kindertijd in het Perzië van sjah Mohammad Reza Pahlavi. Als echter in 1979 de Islamitische Republiek Iran wordt uitgeroepen, verandert het verwesterde land in een streng religieus-fundamentalistische staat waarin razzia’s en openbare executies aan de orde van de dag zijn.
Ondanks dat het voor meisjes streng verboden is om met jongens contact te hebben, leert Shohreh in het geheim de knappe Tiam kennen die al snel haar hart verovert. Om elkaar te kunnen zien, moeten zij voortdurend nieuwe listen verzinnen en levensgevaarlijke obstakels overbruggen. Als zij twee vrienden, die in dezelfde situatie verkeren, proberen te helpen om het land uit te vluchten, slaat plotseling het noodlot toe.
In het waargebeurde Gesluierde jaren schetst Shohreh Feshtali een onthutsend beeld van de angst en de machteloosheid die het leven van een zeventienjarige moslima beheersen. Haar verhaal is de bloedstollende getuigenis van de strijd die zij en anderen voerden om tóch nog enige vrijheid te bereiken.
Over de auteur:
SHOHREH FESHTALI (1970) vluchtte in 1993 van Iran naar Nederland en bouwde daar een nieuw leven op. Gesluierde jaren is haar debuutroman.
------------------
Vier fragmenten:
Over vernederingen...
"Die dag liep Aribi, de schooldirectrice, weer op het schoolplein rond met een schaar in haar handen. Als er ook maar een lokje haar of een stukje van een pony te zien was, ging ze naar die persoon toe en knipte ze het af. Ik hoor nog hoe meisjes haar huilend van angst smeekten om hun haar niet af te knippen. Zij lachte dan gemeen en knipte met elke traan een nog groter stuk haar af. Als ze klaar was, moest dat meisje Aribi op haar knieën bedanken dat zij haar had geholpen om niet in de hel terecht te komen."
Over de lente en de liefde...
"Op 21 maart begint in Iran niet alleen de lente, maar ook het nieuwe jaar. De Iraanse lente is een prachtig seizoen. Overal geurt bloesem met de heerlijke geur van de ontwakende natuur. De lente is voor mij altijd het seizoen van de liefde geweest. Ik kijk romantischer naar dingen en alles voelt zachter en mooier aan. Minutenlang kan ik naar lentebloesem kijken, naar een verdwaalde vlinder die in de lucht danst of naar een klein miertje dat op weg is naar een voor ons onbekende bestemming.
Terwijl de natuur langzaam wakker werd en de vogels floten, begon ook de lente in mij en voelde ik de liefde groeien. Ik had nooit gedacht dat ik zo’n hechte, innige band met een jongen kon voelen. Mijn omgeving interesseerde mij niet meer. Ophangingen, zweepslagen, het afhakken van handen... ik lette er niet meer op."
Over martelingen...
"Make up was ook verboden; als een vrouw maar een klein beetje lippenstift op had, liepen de Khaharane Gasht – die nóg meer bevoegdheden hadden, zeker met betrekking tot het martelen van vrouwen – met een tissue naar haar toe en veegden ze haar lippen af. In dat tissue hadden ze altijd een klein scherp mesje verstopt, zodat gelijk de hele lip werd opengesneden. Ze deden dat razendsnel; voordat de arme vrouw het in de gaten had, zat ze al vol bloed. Hetzelfde gebeurde wanneer ze vermoedden dat je wat rouge op had: dan sneden ze je hele wang open. En o wee als je hoofddoek iets hoger zat dan je wenkbrauwen. Dan werd die hoofddoek met een punaise op je voorhoofd vastgeprikt.
Dit soort taferelen zag ik vaak; ze hoorden bijna bij het dagelijkse leven. Als het weer eens zover was, keek ik gauw naar beneden en sloeg ik de eerste de beste zijstraat in, terwijl de angst door m’n lijf gierde. Als ik geluk had, stond daar een taxi, zodat ik me snel uit de voeten kon maken, anders kwam ik gegarandeerd in de problemen."
Over het noodlot...
"Overal hoorde ik gegil. Mensen riepen om Allah, kinderen huilden. Op de tast zocht ik naar de deur om naar buiten te rennen, maar dat leek onmogelijk. De vloer was onstabiel. Alles bewoog als een schip dat in zwaar noodweer verzeild raakt. Donkere wolken joegen door de lucht. Iedereen was in de tuinen. Je hoorde van alle kanten mensen schreeuwen. De stevige, hoge bomen bogen naar de grond alsof het veertjes waren. Vanuit de onpeilbare dieptes onder het aardoppervlak hoorden we angstaanjagende en bloedstollende geluiden, alsof duizenden mensen zwaar gemarteld werden in de hel. Mensen schreeuwden alsof het einde der tijden was aangebroken.
‘Dit is de Dag des Oordeels!’
‘Allah, heb genade met ons!’
De aardbeving duurde nauwelijks een minuut, maar elke seconde leek een eeuwigheid te duren. Iedereen bleef veilig buiten in de tuinen. Met enige regelmaat voelde we zware naschokken. Niemand sliep, we wachtten af."
------------------
Video's:
Shohreh Feshtali, de auteur van Gesluierde jaren, vertelt hoe zij in een levensgevaarlijke situatie belandde toen zij in Iran een zonnebril opzette...
Shohreh Feshtali schetst bij Blckbx.tv aan de hand van foto's uit haar familiealbum een beeld van haar Iraanse jeugd, eind jaren '80.
In een interview voor Wynia's Week TV gaat journaliste Sujet Shams in gesprek met Shohreh Feshtali over de toetreding van Iran tot de VN-Commissie voor Vrouwenrechten.
Optreden van Shohreh Feshtali tijdens de bijeenkomst van de Buitenparlementaire Onderzoekscommissie op 1 juli 2021.
Begin augustus 2021 was Shohreh Feshtali te gast bij The Trueman Show, de podcast van Jorn Luka.
------------------
Interviews:
VROUW magazine (De Telegraaf) 22 mei 2021:
Margriet, 12 augustus mei 2021: